Rijden onze auto’s straks op elektriciteit, waterstof of zonne-energie? De strijd tussen deze technologieën barst los, en uit het verleden blijkt er vaak maar één over te blijven: degene die het meeste gebruikers en ontwikkelaars weet aan te trekken.
Dit artikel verscheen bij Powerswitch, platform voor de energietransitie en onderdeel van ONE World.
Wie weet nog hoe de telefoonmarkt er in 2010 uitzag? Nokia leek toen de onaantastbare marktleider, en Blackberry had een ijzersterke positie in de zakelijke markt. Nu domineren Google en Apple, omdat deze bedrijven bedrijf beter inspeelden op de opkomst van mobiel internet en de smartphone.
Zo gaat dat vaak met de komst van een nieuwe technologie: er barst een concurrentiestrijd los tussen verschillende technologieën, standaarden of platformen, waarna uiteindelijk één dominante partij of technologie overblijft. De winnaar is meestal de technologie die de meeste toepassingen én gebruikers weet aan te trekken. Zo won de VHS het van Bètamax, BluRay het van de HDDVD en Facebook het van de ooit leidende MySpace en Hyves. The winner takes it all.
De elektrische auto in de versnelling
Zo ook in de energiewereld. Nu we van de olie en het gas af moeten lijkt de strijd vooral te gaan tussen de waterstofauto en de elektrische auto. Beiden zou je zero-emissionauto’s kunnen noemen: de voertuigen stoten zelf geen schadelijke stoffen uit. Achter beide technologieën zitten consortia van grote bedrijven en overheden stimuleren de ontwikkeling van de twee.
De overwinnaar is vrijwel altijd de technologie die de meeste toepassingen en gebruikers weet aan te trekken
Toch hebben vooral elektrische voertuigen het juiste ‘momentum’ te pakken. TESLA heeft gezorgd voor een versnelling van de ontwikkeling van elektrische auto’s: het bedrijf van Elon Musk zette als een van de eerste een elektrische auto op de markt en inmiddels hebben alle autofabrikanten een elektrische auto ontwikkeld of aangekondigd. De prijs van accu’s, de laadsnelheid en de actieradius: ze worden allemaal beter en schappelijker, waardoor elektrische auto’s inmiddels ook voor de middenklasse betaalbaar zijn geworden en kan gaan doorbreken bij het grote publiek.
Ondertussen wordt ook aan zonne-auto’s hard gewerkt: elektrische voertuigen die dankzij een zonnepaneel op het dak voor een groot deel op eigen kracht kunnen rijden. Het Nederlandse Lightyear One probeert – net als TESLA bij de elektrische auto – de ontwikkeling van zonne-auto’s te versnellen. Technisch gezien is het maar een kleine stap van een elektrische naar een zonne-auto.
Naast de voertuigen zelf is er ook een infrastructuur in opbouw voor het opladen van elektrische voertuigen nodig. Nieuwe technieken voor snel laden en contactloos laden worden op dit moment ontwikkeld. Shell en Fastned zijn slechts enkele van de partijen die oplaadpunten langs snelwegen aanleggen.
De elektrische auto: een tablet op wielen
Het blijft niet bij de auto alleen: ook de wereld van de ICT en consumentenelektronica vraagt om steeds meer energie. Powerbanks, smartphones, accuboren en stofzuigers: ze hebben steeds grotere en krachtigere interne batterijen. Met USB-kabels sturen we data over en weer én voeden we de randapparatuur met stroom.
Kleine zonnepanelen vinden hun weg in een groeiend aantal producten zoals rugzakken, tuinverlichting, parasols en hoesjes voor smartphones en laptops. Anders gezegd, er ontstaat een ‘infrastructuur’ van data/ICT en energie, die goed aansluit bij de elektrische auto.
De componenten van de elektrische auto lijken sterk op die van smartphones, ze zijn alleen een maatje groter
Op het grensvlak van deze twee werelden zien we nieuwe innovaties ontstaan: producten en diensten die gebruikmaken van dezelfde technologische bouwstenen van elektrische energie en van data.
Bedrijven uit de IT, zoals Google, Apple en Microsoft, kijken al naar de auto-industrie. Zij zien de elektrische auto als een ‘tablet op wielen’: de componenten van de elektrische auto (hardware en software) lijken sterk op die van smartphones, ze zijn alleen een maatje groter.
ICT wordt elektrisch, elektrisch wordt ICT
Dankzij de aandacht voor elektrische technologieën groeit het aantal producten, diensten en toepassingen de komende jaren explosief. Met zo veel bedrijven achter eenzelfde ontwikkeling worden ook de zwakheden en knelpunten van een technologie vaak opgelost, zo leert de geschiedenis.
Dat maakt het ook voor gebruikers, consumenten en bedrijven steeds interessanter om over te gaan op elektrische auto’s. Straks kun je bijvoorbeeld de stroom uit je zonnepanelen direct gebruiken om je auto te voeden en met de stroom uit je auto ook weer je laptop en smartphone opladen. Gratis.
Al deze synergetische voordelen leiden ertoe dat de elektrische auto een steeds aantrekkelijker ‘platform’ wordt ten opzichte van de waterstofauto. Zoals gezegd, the winner takes it all. Het lijkt dan ook een kwestie van tijd voor de elektrische auto het gaat winnen en we een elektrische infrastructuur krijgen zonder fossiele brandstoffen. Een infrastructuur die deels zelfs los kan komen van het energienetwerk, waardoor we het stopcontact steeds minder nodig zullen hebben. Lees meer hierover in mijn artikel over ‘De stekker eruit’.
En waterstof dan?
Er wordt vaak gezegd dat waterstof de oplossing is voor zuiniger zwaar vervoer, zoals bussen, vliegtuigen en vrachtwagens. Maar ook deze markten gaan de invloed van de elektrisering merken: er wordt al gewerkt aan elektrische vliegtuigen en er rijden al elektrische vrachtwagens, busjes en fietsen. En met een nieuwe energie-‘infrastructuur’ die daar goed op aansluit, kan het wel eens aantrekkelijker zijn om ook hier voor elektrisch te gaan in plaats van waterstof – ondanks dat in nichemarkten of domeinen met een specifieke eigen distributie er ruimte is voor eigen technologieën.
En zo is de kans groot dat elektrische voertuigen, na meer dan een eeuw geleden verdreven te zijn door de opkomst van de olie-industrie, weer allesbepalend gaan worden in ons straatbeeld.
Nabrander: waterstof en elektrisch groeien naar elkaar toe
Om de dynamiek van technologie-ontwikkeling over te brengen en concreet te maken is het verschil tussen waterstofauto en elektrische auto in dit artikel scherp neergezet. Oorspronkelijk kende de waterstofauto’s een eigen ontwikkelingstraject, dat meer aansluit bij de ontwikkeling van verbrandingsmotoren en gebruik van fossiele brandstoffen, waaruit (grijze) waterstof gehaald kon worden. Inmiddels is de nadruk verschoven naar groene/blauwe waterstof (met duurzame energie uit water gehaald) in plaats van uit aardgas gemaakt).
In de praktijk is het inmiddels zo dat de nieuwe generatie waterstofauto’s gebouwd worden als een elektrische auto met een extra ‘waterstof-module’. In feite sluiten bouwen waterstofauto’s dus voort op elektrische en sluiten ze goed aan bij de ‘elektrische infrastructuur’ die naar verwachting dominant zal worden. Op deze manier kan de waterstofauto alsnog doorbreken (of een positie in bepaalde deel-markten verwerven), zeker als nog enkele technische hobbels worden overwonnen.
Wisdom of the crowd 
3 gedachtes over “Waarom de elektrische auto het gaat winnen van de waterstofauto”
Reacties zijn gesloten.