Sociale media blijken een ideale bron voor het verspreiden van meningen en informatie, ook informatie die aantoonbaar onjuist is. Gelijkgestemden vinden elkaar online in echo-kamers, of worden door de algoritmes van nieuwsplatforms steeds weer gevoed met gelijksoortige (extremere) informatie, en kunnen zo nog sterker overtuigd raken van hun eigen gelijk. Dit is een grote uitdaging voor overheden en gevestigde kennisinstituten. Door steeds meer beïnvloeding via sociale media raakt een belangrijke element van de collectieve intelligentie verloren, de onafhankelijke informatiegaring en meningsvorming. Lees ook: Sociale media vernietigen de wisdom of crowds.
Nepnieuws
Er wordt van alles geprobeerd om nepnieuws te bestrijden. Overheden zien het als een gevaar voor de democratie en eisen dat Facebook, Google en Twitter zich actief inzetten om de verspreiding van nepnieuws te stoppen. De Europese Commissie heeft experts bij elkaar geroepen om maatregelen te bedenken en nieuwsmedia hebben factcheckers aangesteld.
De grote vraag is: kan nepnieuws eigenlijk wel bestreden worden? In een serie van vier artikelen ‘De strijd tegen nepnieuws’ verken ik de manieren waarmee fake news wordt aangepakt en stel ik de vraag: hoe effectief is dat?
- Deel 1: Hoe pak je fake news aan als niemand precies weet wat het is? Fake news is een verzamelbak geworden voor uiteenlopende vormen van nieuws nen (des)informatie. Welke varianten kunnen worden onderscheiden?
- Deel 2: Wie checkt de factcheckers? Factcheckers en journalisten controleren of beweringen en uitspraken correct zijn. Hoe gaan zij te werk en kunnen zij de grote hoeveelheden nepnieuws aan?
- Deel 3: Hoe Facebook, Google en Twitter fake news aanpakken maar niet kunnen bestrijden. Lees hoe ze samenwerken met factcheckers en hoe ze slimme algoritmes ontwikkelen om nepnieuws te filteren.
- Deel 4: Is het middel erger dan de kwaal? Een ‘beetje filteren’ bestaat niet. Wie is verantwoordelijk voor het bestrijden van fake news?
Deepfakes
Nieuwe technieken maken het steeds eenvoudiger om content te creëren op basis van bestaande berichten en foto’s en om beeld en geluid te manipuleren. Dit maakt het steeds lastiger, zo niet onmogelijk, om originele foto’s en video’s van gemanipuleerde beeld of geluid te onderscheiden. Dit wordt aangeduid als deep fakes, generative AI en synthesized media.
Lees: