Sociale media blijken een ideale bron voor het verspreiden van meningen en informatie, ook informatie die aantoonbaar onjuist is. Gelijkgestemden vinden elkaar online in echo-kamers, of worden door de algoritmes van nieuwsplatforms steeds weer gevoed met gelijksoortige (extremere) informatie, en kunnen zo nog sterker overtuigd raken van hun eigen gelijk. Dit is een grote uitdaging voor overheden en gevestigde kennisinstituten. Door steeds meer beïnvloeding via sociale media raakt een belangrijke element van de collectieve intelligentie verloren, de onafhankelijke informatiegaring en meningsvorming. Lees ook: Sociale media vernietigen de wisdom of crowds.

Nepnieuws

Er wordt van alles geprobeerd om nepnieuws te bestrijden. Overheden zien het als een gevaar voor de democratie en eisen dat Facebook, Google en Twitter zich actief inzetten om de verspreiding van nepnieuws te stoppen. De Europese Commissie heeft experts bij elkaar geroepen om maatregelen te bedenken en nieuwsmedia hebben factcheckers aangesteld.

De grote vraag is: kan nepnieuws eigenlijk wel bestreden worden? In een serie van vier artikelen ‘De strijd tegen nepnieuws’ verken ik de manieren waarmee fake news wordt aangepakt en stel ik de vraag: hoe effectief is dat?

Deepfakes

Nieuwe technieken maken het steeds eenvoudiger om content te creëren op basis van bestaande berichten en foto’s en om beeld en geluid te manipuleren. Dit maakt het steeds lastiger, zo niet onmogelijk, om originele foto’s en video’s van gemanipuleerde beeld of geluid te onderscheiden. Dit wordt aangeduid als deep fakes, generative AI en synthesized media.

Lees: