Al jaren verken ik op allerlei manieren de nieuwste technologische ontwikkelingen en probeer ik inzichtelijk te maken welke veranderingen ze teweeg kunnen brengen in de samenleving, in organisaties en in het verdienmodel voor bedrijven. Hieronder een aantal toekomstverkenningen en analyses die ik heb uitgevoerd.
Nieuwe technologieën
Lees hier mijn diverse recente artikelen over de impact en betekenis van nieuwe technologieën zoals blockchain, artificiële intelligentie, quantumcomputing, internet of things, 3D- en 4D-printing, virtual reality, nanotechnologie en gentechnologie.
Impact op bedrijfsstrategie
Voor een grote financiële dienstverlener maakte ik via drie toekomstscenario’s de impact van digitalisering inzichtelijk op de verschillende producten en diensten. Deze scenario’s met aanbevelingen vormde de basis voor een verdere discussie over transformatie van de toekomstige dienstverlening waarbij de rol van het bedrijf drastisch zou kunnen veranderen en waarbij het bovendien nieuwe ecosystemen moet gaan opbouwen.
Impact op beleid
Voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken beschreef de mogelijke impact van enkele veelbelovende en belangrijke opkomende technologieën op het werkterrein van het ministerie, zoals kunstmatige intelligentie en digitale democratie. Deze trendverkenning was een samenwerkingsverband met enkele andere denktanks en experts. De inzichten kunt u terugvinden in het rapport: ‘Opkomende technologieën en het potentieel voor BZK‘. Ik was ook betrokken bij de update in 2018.
Voor de Provincie Zuid-Holland (het programma MINT) ontwikkelde ik toekomstscenario’s over de maatschappelijke impact van technologische ontwikkelingen en hoe de provincie daarop zou kunnen inspelen. Deze dienen als input voor de Toekomstagenda die de provincie ontwikkelt.
Voor de domeinen ‘maken’, ‘energie’ en ‘bestuur’ ontwikkelde ik telkens twee tegenoverliggende toekomstbeelden waarin ik de spanning laat zien tussen centralisatie en decentralisatie. De scenario’s verruimden de blik van de provincie door niet alleen uit te gaan van ‘business as usual’ maar spannendere, minder voordehandliggende scenario te beschrijven waarbij de wereldhandel zou kunnen krimpen door toenemende lokale productie.
Download hier het ‘essay MINT’
Op basis van deze ‘verkenning’ enkele strategische aanbevelingen waarmee de provincie samen met stakeholders aan de slag zou kunnen.
- verbind groot met klein: zorg dat kleine spelers (zelfstandigen, sociale ondernemers, burgers, mkb) kunnen meeliften op de schouders van de grote en dat grote spelers kunnen profiteren van de creativiteit en innovatie van kleine spelers.
- van business cases naar value case: stuur vanuit maatschappelijke doelen en laat bedrijven kijken naar de business case.
Impact op de leefomgeving
Bij de Raad voor de Leefomgeving ontwikkelde ik handreikingen voor hoe de overheid kan inspelen op de verschuivingen in maatschappelijke verhoudingen door de opkomst van nieuwe markten in sectoren en ketens, mogelijk gemaakt door digitale platformen.
Voorbeelden die behandeld worden zijn: Zijn boeren eigenaar van de data van hun melkrobots of is dat de fabrikant? Hoe moeten overheden omgaan met de overlast en ontwrichting van de woningmarkt als gevolg van het succes van Airbnb? Hoe regel je de leveringszekerheid van energie als burgers op grote schaal decentraal energie gaan opwekken en leveren aan het net?
De belangrijkste veranderingen zijn: schaal (groter en kleiner), verstrengeling van sectoren, relatie consument en producent, betekenis van eigenaarschap en de opkomst van andere waardemodellen.
Hierbij is een beoordelingskader gepresenteerd waarmee de overheid in vijf stappen de technologische ontwikkelingen op waarde kan schatten en afwegingen kan maken over hoe ze ermee om wil gaan. De impact is vaak groter dan gedacht.
Lees en download hier het rapport ‘ ‘Technologie op waarde schatten’
Foto: TU Delft, simulatie Tweede Maasvlakte
Wisdom of the crowd 