Het eerste onderzoek naar hoe Nederlandse overheden, politici en burgers sociale media gebruiken en wat dit betekent voor onze democratie.

Veel gekwetter, weinig wol

De inzet van sociale media door overheid, politiek en burgers

Sociale media als Facebook, Twitter en YouTube zijn de afgelopen jaren explosief gegroeid tot communicatieplatformen die niet meer weg te denken zijn. Volgens sommigen houden deze een belofte in zich om de band van burgers met de overheid en de politiek te versterken en om burgers te activeren maatschappelijke vraagstukken op te pakken. Dit zou de rol van de overheid en de politiek drastisch kunnen doen veranderen. 

Het boek presenteert het eerste systematische Nederlandse onderzoek naar het gebruik van sociale media door overheden, politici en burgers. Sinds de Arabische Lente (2010), de verkiezingscampagne van Obama (2008) en talloze participatie-projecten zijn de verwachtingen over de mogelijkheden hoog gespannen.

De auteurs Chris Aalberts en Maurits Kreijveld zoeken antwoorden op veelgestelde vragen. Kunnen sociale media de band van burgers met de overheid en de politiek versterken en burgers activeren maatschappelijke vraagstukken op te pakken? Leiden sociale media tot een belangrijke vernieuwing die politiek en overheid ingrijpend doen veranderen? Wordt de kloof tussen burgers en politici daadwerkelijk overbrugd door sociale media en ontstaat er een dialoog tussen beiden? Hoe kansrijk is Rita Verdonk’s initiatief ‘Politiek 2.0’ om burgers directe inspraak te geven in de beslssingen die haar partij zou nemen? In hoeverre zijn veelbesproken buitenlandse voorbeelden representatief voor het mobiliserend vermogen van sociale media en hoe is deze situatie in Nederland?

We analyseerden Hyves-pagina’s, Twitter-berichten, podcasts en Overheid 2.0-initiatieven. We interviewden ambtenaren, politici en burgers. We vroegen naar hun motieven en laten ze in het boek aan het woord komen.

In de conclusie blijkt dat de mogelijkheden van sociale media nog lang niet volledig worden benut en dat de effecten ervan dikwijls worden overschat. Om de beloftes van sociale media waar te maken is een cultuurverandering nodig bij overheden, politici en burgers, maar die lijkt vooralsnog lastig. Het boek eindigt daarom met twaalf praktische aanbevelingen voor bestuurders en politici hoe ze sociale media beter kunnen inzetten.

Download hier het boek ‘Veel gekwetter’

Het boek is nog (beperkt) verkrijgbaar bij de boekhandel, zie o.a. Managementboek of bij Bol.com.

Inhoudsopgave

H1. De mondige burger
De opkomst van sociale media en de emancipatie van de burger.

H2. De belofte van sociale media
Het succes van de verkiezingscampagne van Obama in 2008, de Arabische Lente, en meer.

H3. Overheid 2.0
Burgerparticipatie-projecten, beleidsexperimenten en websites van diverse gemeenten nader bekeken.

H4. Politiek 2.0
Interviews met politici over hun motivaties voor het gebruik van sociale media en een overzicht van hun online profiel.

H5. Burger 1.5
Onderzoek en interviews met burgers over motivaties achter hun ‘politieke’, activistische acties via sociale media zoals discussiefora rond maatschappelijke thema’s (onderwijs, abortus, vaccinaties).

H6. Een blik vooruit
12 nuttige aanbevelingen voor bestuurders en politici om het maximale uit sociale media te halen met behoud van realiteitszin.

Publicaties en media-aandacht

Het boek en onze bijbehorende opinie-artikelen in kranten en tijdschriften en blogs, leverde behoorlijk wat media-aandacht op. De belangrijkste daarvan kun je hieronder teruglezen.

Daarnaast leverde het boek diverse media-aandacht op op radio en tv (BNR en BNR Digitaal, Radio 1, Wakker Nederland).

Reacties en recensies

Boekbespreking door Linda Duits op weblog DeJaap (3 juni 2011):

De vele voorbeelden die worden gegeven kunnen voor geïnteresseerden zoals beleidsmakers, voorlichters en geëngageerde burgers wel een inspiratiebron zijn (…). Het boek laat zien welke initiatieven er worden genomen onder de huidige technologische stand van zaken. Veel Gekwetter is daarmee een mooi tijdsdocument.

Boekbespreking door Davied van Berlo op de website Ambtenaar 2.0 (10 april 2011) en in het tijdschrift Public Mission:

De uitkomst is duidelijk: het potentieel wordt nog nauwelijks benut. De oorzaak is dat overheden en politici nog te weinig visie en strategie hebben ontwikkeld om burgers via internet te betrekken. Aan de andere kant kijken burgers teveel naar overheid en politiek om dingen voor hen te organiseren. Het ideaalbeeld is nog verre toekomst, zo besluiten zij. En daar kan ik het alleen maar mee eens zijn.

Informatie

auteurs: Chris Aalberts & Maurits Kreijveld
ISBN: 978 90 12 57191 3
Sdu Uitgevers, maart 2011
paperback, 180 pag

Keywords: Politiek 2.0, Overheid 2.0, Sociale media, politiek, burgers, media logica